กลยุทธ์ฝ่าวิกฤติของวิสาหกิจครอบครัวในเวเนซูเอลา: ทุนทางสังคมสร้างความสามารถในการปรับตัว

มีคำถามว่า ภาวะความเป็นผู้ประกอบการของวิสาหกิจครอบครัวนั้น จะราบรื่นหรือหยุดชะงักลงไปหากต้องเผชิญกับ สภาพแวดล้อมที่ไม่เป็นมิตร ซึ่งกรณีนี้ มีการศึกษาในประเทศเวเนซูเอลาที่พอจะให้คำตอบได้ โดยพบว่า เมื่อต้องเผชิญกับปัจจัยภายนอกที่ไม่เป็นมิตร ตั้งแต่การตกต่ำของสภาวะเศรษฐกิจ สภาพการแข่งขันที่รุนแรง และการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีแบบสุดขั้ว รวมถึงการมีกฎหมายและข้อบังคับใหม่ๆ ที่จำกัดต่อการดำเนินธุรกิจ ซึ่งเป็นสภาพที่ธุรกิจต่างๆ ในประเทศเวเนซูเอลาต้องเผชิญตลอดทศวรรษที่ผ่านมา วิสาหกิจครอบครัวผ่านพ้นวิกฤติเหล่านี้มาได้อย่างไร

การวิจัยของโครงการ STEP ค้นพบข้อมูลที่น่าสนใจประการหนึ่ง คือ “ทุนทางสังคม” มีความสำคัญต่อภาวะความเป็นผู้ประกอบการอย่างยิ่งในยามที่วิสาหกิจครอบครัวต้องเผชิญกับปัจจัยภายนอกที่ไม่เอื้ออำนวย ผู้ประกอบการวิสาหกิจครอบครัวได้อาศัย ความสัมพันธ์ เครือข่าย และ ทุนทางสังคมในรูปแบบต่างๆ รับมือกับความท้าทายทั้งหลายได้

ทุนทางสังคม ในที่นี้ หมายถึง “ภาพลักษณ์และชื่อเสียงของครอบครัวและของกิจการ เครือข่ายส่วนตัวที่สร้างขึ้นตั้งแต่รุ่นของผู้ก่อตั้งกิจการ และเครือข่ายธุรกิจ” สิ่งเหล่านี้ถือเป็นสินทรัพย์ที่จับต้องไม่ได้ แต่ช่วยให้กิจการสามารถแสวงหาพันธมิตรและซัพพลายเออร์ที่ดีได้ในช่วงเวลาที่ยากลำบาย ช่วยเปิดตลาด เข้าถึงโอกาสทางธุรกิจ และช่วยให้ได้รับข้อมูลข่าวสารพิเศษ

การเป็นที่ยอมรับและชื่อเสียงระดับสากล

ในประเทศเวเนซูเอลา ระหว่างปี 2543-2551 ภาครัฐเข้มงวดกับการให้สิทธิถือครองที่ดินอย่างต่อเนื่อง ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อผู้ประกอบการด้านการเกษตรที่ต้องใช้ที่ดินเป็นจำนวนมาก กลยุทธ์หนึ่งที่ทำให้ผู้ประกอบการในประเทศอยู่รอด คือ การหันไปจับมือเป็นพันธมิตรกับคู่ค้าและซัพพลายเออร์จากต่างประเทศ เช่น ในกรณีศึกษาวิจัย ธุรกิจการเลี้ยงโคนมและผลิตสินค้าเกษตรแปรรูปครอบครัวหนึ่ง ได้เข้าร่วมเป็นพันธมิตรกับบริษัทผลิตภัณฑ์นมยักษ์ใหญ่ระดับโลก ซึ่งช่วยพวกเขาได้ 2 ทาง คือ การได้พึ่งพาชื่อเสียงของพันธมิตรมาถ่วงดุลอำนาจจากหน่วยงานของรัฐ และการกระจายความเสี่ยงด้วยการมีธุรกิจเพิ่มเติมในต่างประเทศ อีกกรณีศึกษาหนึ่งของวิสาหกิจครอบครัวที่ใช้ชื่อเสียงและภาพลักษณ์ฝ่าวิกฤติมาได้ คือ ธุรกิจค้าส่งอุปกรณ์ถ่ายภาพ ที่เจ้าของกิจการใช้ชื่อเสียงและการเป็นที่ยอมรับของตนเอง ทำให้ซัพพลายเออร์รายใหญ่จากญี่ปุ่น ยอมช่วยผ่อนปรนเงื่อนไขการชำระเงิน ทำให้สามารถรอดพ้นจากข้อจำกัดใหม่ที่ออกมาเพื่อควบคุมการทำธุรกรรมเป็นสกุลเงินต่างประเทศได้

เครือข่ายภายนอก

เมื่อรัฐบาลเวเนซูเอลาประกาศควบคุมราคาสินค้าประเภทอาหารที่ทำจากแป้งสาลี วิสาหกิจครอบครัวผู้ผลิตพาสต้า รายหนึ่งที่เป็นกรณีศึกษาได้ใช้เครือข่ายจากการรวมกลุ่มของผู้ประกอบการธุรกิจที่คล้ายคลึงกัน เพื่อพยายามคาดการณ์แนวนโยบายที่รัฐบาลจะนำมาบังคับใช้ การเข้าถึงข้อมูลสำคัญนี้แต่เนิ่นช่วยให้บริษัทสามารถพัฒนาสินค้านวัตกรรม เป็นเส้นพาสต้าที่ทำจากข้าวเจ้าและข้าวโพด ซึ่งไม่อยู่ในข่ายการควบคุมราคาของรัฐบาลได้ทันเวลา

ความสัมพันธ์ภายในที่ดี

ในช่วงเวลาที่เวเนซูเอลาได้ประกาศกฎหมายแรงงานใหม่ที่เข้มงวดออกมาหลายๆ ฉบับ และได้สร้างความปวดเศียรเวียนเกล้าให้กับบริษัทในประเทศอย่างมาก เกิดการประท้วงหยุดงาน การได้สิทธิเข้ามาควบคุมกิจการโดยพนักงาน หรือการถูกปรับเงินจำนวนมหาศาล เนื่องจากไม่ได้ปฏิบัติตามกฎหมาย มีวิสาหกิจครอบครัวแห่งหนึ่งที่ได้อานิสงค์จากความผูกพันและแรงจูงใจที่ให้กับพนักงานตลอดมา ช่วยจัดการกับปัญหาที่เกิดกฎหมายแรงงานใหม่เหล่านี้ เช่น การเปิดโอกาสให้พนักงานส่วนหนึ่งเข้ามาถือหุ้นของบริษัท และพนักงานที่เหลือได้รับสิทธิ์ในการเป็นผู้รับช่วงแฟรนไชส์ธุรกิจของบริษัท ทำให้รอดพ้นจากวิกฤติที่ทำให้ธุรกิจหลายรายต้องล้มเลิกกิจการหรือต้องสูญเสียความเป็นเจ้าของไป

จะเห็นได้ว่า วิสาหกิจครอบครัวในเวเนซูลา มีการสั่งสม ทุนทางสังคม ด้วยการสร้างสรรค์นวัตกรรม กล้ารับความเสี่ยง และบริหารงานเชิงรุก จึงสามารถสานต่อกิจการได้แม้ต้องเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่ไม่เป็นมิตร อีกทั้งยังสามารถเข้าถึงทรัพยากรสำคัญได้ในเงื่อนไขที่เป็นประโยชน์ทางธุรกิจ และได้รับแรงหนุนจากพนักงานที่มีความผูกพันและมีแรงจูงใจในการทำงานกับองค์กรด้วย

เครื่องมือช่วยเหลือ

ธนาคารพร้อมให้คำปรึกษาและดูแลคุณ
ในทุกธุรกรรมทางการเงิน

เครื่องมือช่วยเหลือ

ธนาคารพร้อมให้คำปรึกษาและดูแลคุณในทุกธุรกรรมทางการเงิน

เว็บไซต์นี้ใช้คุกกี้ เพื่อมอบประสบการณ์การใช้งานที่ดีให้กับท่าน และเพื่อพัฒนาคุณภาพการให้บริการเว็บไซต์ที่ตรงต่อความต้องการของท่านมากยิ่งขึ้น ท่านสามารถทราบรายละเอียดเกี่ยวกับคุกกี้ได้ที่
นโยบายการใช้คุกกี้

คุณกำลังจะออกจากเว็บไซต์ธนาคารกรุงเทพ

ตกลง ยกเลิก